Kiedy warto skorzystać z transportu kolejowego?
Transport kolejowy należy do jednego z najstarszych rodzajów przewozów towarów. Ma dłuższą historię niż transport samochodowy czy lotniczy, a w dalszym ciągu jest bardzo chętnie wykorzystywany przez firmy, które muszą przewieźć ładunek między dwoma punktami, które są od siebie oddalone o wiele kilometrów. Kiedy warto skorzystać z takiego transportu?
Transport kolejowy – wady i zalety
Transport kolejowy ma wiele zalet. Należą do nich przede wszystkim:
- stosunkowo niska cena w porównaniu z innymi środkami transportu dalekosiężnego,
- duża ładowność i elastyczność w ilości przewożonych towarów,
- możliwość transportu dowolnego rodzaju ładunku,
- stosunkowo duża szybkość transportu w porównaniu do innych naziemnych środków transportu,
- ekologiczność.
Warto jednak nadmienić, że szybkość transportu zależy od wielu czynników – odległości punktu nadania i odbioru, stanu torów na danym odcinku czy rodzaju maszyn w posiadaniu przewoźnika. Nie możemy również zapomnieć o wadach transportu kolejowego. Stosunkowo niska odporność na sytuacje awaryjne sprawia, że trzeba się liczyć z możliwością opóźnień – wystarczy jeden wypadek na linii kolejowej, a transport zostanie dostarczony o wiele później, niż było to zakładane. Nie zawsze jest to również polecany sposób przewozu na trasach międzynarodowych – różnice w szerokości torów mogą wymuszać konieczność przeładunku.
Kiedy warto skorzystać z transportu kolejowego?
Z pewnością warto rozważyć transport kolejowy, kiedy:
- jesteśmy w stanie dopuścić wysokie ryzyko opóźnień wywołanych sytuacjami awaryjnymi,
- zależy nam na bezpieczeństwie dostawy bardziej niż na czasie,
- mamy do przetransportowania bardzo duży ładunek niełatwy w transporcie (np. materiały sypkie),
- chcemy przetransportować towar na duże odległości,
- nie przeszkadza nam konieczność przeładunku towaru z samochodu do wagonu pociągowego i odwrotnie.
Musimy pamiętać, że decydując się na transport kolejowy, konieczne jest zapewnienie przewozu ładunku samochodem do miejsca załadunku wagonu oraz później – ze stacji kolejowej do odbiorcy. Ten środek lokomocji jest jednak o wiele bezpieczniejszy od samochodów. Wypadki, w których towar ulega zniszczeniu, należą do rzadkości, choć czasem można mieć do czynienia z kradzieżami. W przeciwieństwie do transportu lotniczego jesteśmy w stanie załadować do wagonu o wiele więcej niż do luku bagażowego. Pociągi są także mniej podatne na niekorzystne warunki atmosferyczne.
Jaki jest czas transportu kolejowego?
Transport kolejowy trwa dłużej niż lotniczy i samochodowy, choć jest o wiele szybszy niż morski. Przewóz ładunku z Chin do Polski trwa około dwóch tygodni. Przy transporcie krajowym wiele zależy od stanu torów i możliwej trasy przejazdu. Według analizy Urzędu Transportu Kolejowego, czas przejazdu z portu Gdynia do Dąbrowy Górniczej (ok. 550 km) trwa nieco ponad 17 godzin. Z drugiej strony z tego samego portu do Brzegu Dolnego (ok. 490 km) towar transportujemy ponad 19 godzin. Podane dane dotyczą pociągu o masie około 1000 ton – im więcej ładunku przewozimy, tym czas ulega wydłużeniu.
Ile to kosztuje?
Warto również sprawdzić, ile kosztuje transport kolejowy w porównaniu do samochodowego. Według tego samego raportu średni koszt skorzystania z infrastruktury kolejowej dla jednego pociągokilometra to nieco ponad 11 złotych – a w przypadku ulgi intermodalnej 8,34 złotego. To więcej niż w przypadku kosztu jednego kilometra trasy samochodowej dla 25 pojazdów o ładowności zbliżonej do ładowności pociągu. Tutaj wyliczenie pokazuje nam 9,95 złotego dla normy emisji spalin Euro2 oraz 6,94 złotego dla normy Euro5. Sam koszt transportu towarów na odległość tysiąca kilometrów kosztuje nieco ponad 11 tysięcy złotych (według cennika PKP Cargo) dla przesyłki o masie 25 ton. W transporcie samochodowym musimy uwzględnić z kolei:
- cenę paliwa,
- koszt zatrudnienia kierowcy.
Przy spalaniu około 30 litrów na 100 km, koszt oleju napędowego wynosi około 1,5 tysiąca złotych. Tysiąc kilometrów kierowca przejeżdża w około trzy dni (licząc konieczny postój w trakcie trasy). Zakładając średnią stawkę 4 tysięcy złotych netto miesięcznie, trzy dni kierowcy kosztują firmę około 500 złotych. Wraz z drogą powrotną koszt transportu samochodowego ładunku 24-tonowego wynosi jakieś 4 tysiące złotych. Czy więc transport kolejowy faktycznie jest tak tani i opłacalny, jak mówią? Może taki być, ale tylko przy założeniu przewozu bardzo licznego ładunku i wynajęcia całego składu pociągowego. Przy umowie długoterminowej z przewoźnikiem możemy liczyć na duże upusty. Z pewnością jednak nie opłaca się transport kolejowy tam, gdzie musimy jednorazowo przewieźć kilka do kilkunastu ton ładunku.
Po przeanalizowaniu wszystkich plusów i minusów transportu kolejowego, jest to z pewnością ciekawa i atrakcyjna opcja dla wszystkich, którzy muszą stale przewozić spory ładunek na duże odległości. Warto także wziąć go pod uwagę, kiedy przede wszystkim liczy się bezpieczeństwo przewozu, a nie czas czy cena. Pamiętajmy jednak, że wykorzystując kolej, musimy liczyć się z koniecznością skorzystania z transportu intermodalnego – nigdy więc koszty przewozu samochodowego nie będą całkowicie zerowe.
źródła:
https://www.pkpcargo.com/media/889694/taryfa-towarowa_2019_internet.pdf
https://utk.gov.pl/download/1/14724/20160516Transportdrogowyvskolej.pdf